2024 yilning uchinchi choragi oxiriga kelib, O‘zbekiston iqtisodiyoti barqaror o‘sish sur’atlarini namoyish etmoqda. Statistika agentligi ma'lumotlariga ko‘ra, 2024 yilning dastlabki to‘qqiz oyi davomida mamlakat iqtisodiyoti 6,6% o‘sishni ko‘rsatdi.
Markaziy iqtisodiy tadqiqotlar instituti (MITI) tomonidan hisoblangan biznes faollik indeksi (BFI) joriy yilning oktyabrida o‘tgan oyga nisbatan 17,7% va o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 33,8% sezilarli o‘sishni qayd etdi. Noyabr oyida BFI o‘tgan yilga nisbatan 23,9% o‘sishni saqlab qoldi.
Ma'lumotlarni tahlil qilish va joriy iqtisodiy tendensiyalar
Google Trends ma'lumotlariga ko‘ra, joriy yilning to‘rtinchi choragida faollikning sezilarli oshishi kuzatilmoqda. "Avtotransport vositalari" kabi kategoriyalar bo‘yicha so‘rovlar 6,1%, "Biznes va sanoat" – 10,0%, "Sotib olishlar" – 12,8% ga oshdi. Ushbu ko‘rsatkichlar iste'molchilar orasida qiziqish va faollikning sezilarli o‘sishini ko‘rsatmoqda.
Umuman olganda, joriy iqtisodiy tendensiyalarni chuqur tahlil qilish va yuqorida keltirilgan faktorlarni inobatga olgan holda,
2024 yil uchun O‘zbekistonning yalpi ichki mahsuloti (YIM) o‘sishi 6,5% darajasida bo‘lishi, 6,3–6,7% oralig‘ida prognoz qilinmoqda.
Iqtisodiyotning barqaror o‘sishi bir nechta asosiy omillar bilan bog‘liq. Birinchidan, sanoatning dinamik rivojlanishi, bu ishlab chiqarish hajmlarining oshishi va infratuzilmani modernizatsiya qilishda namoyon bo‘lmoqda.
Ikkinchidan, asosiy kapitalga bo‘lgan investitsiyalarning o‘sishi yangi ish o‘rinlari yaratishga va biznes muhitini yaxshilashga yordam beradi.
Uchinchidan, xizmatlar sektorining kuchayishi, bu esa sezilarli faollik va takliflarning xilma-xilligini ko‘rsatmoqda.
Yuqorida keltirilgan omillar yil oxirida barqaror iqtisodiy o‘sish uchun mustahkam poydevor yaratadi va xalqaro tashkilotlar tomonidan optimistik kutishlarni shakllantiradi.
Xususan, Xalqaro valyuta jamg‘armasi (XVJ) YIM o‘sishini 5,6% darajasida, Jahon banki (JB) 6,0% va Osiyo Taraqqiyot banki (OTB) ham 6,0% darajasida prognoz qilmoqda. Ushbu baholar faol investitsiya faoliyatiga va strukturaviy islohotlarning davom ettirilishiga asoslangan.
2024 yil uchun O‘zbekistonning prognoz qilingan haftalik YIM o‘sishi
Ma'lumot uchun: Prognozlar "Noukasting" deb nomlangan ikki yondashuvdan foydalanish orqali amalga oshirilgan, bu juda batafsil ma'lumotlar oqimlariga asoslangan va "Moliyaviy dasturlash va siyosat" (FPP) asosida makroiqtisodiy sektorlarning asosiy xususiyatlarini ko‘rib chiqadi va ularning iqtisodiyotning boshqa sektorlariga o‘zaro bog‘liqligini tushuntiradi.