Markaz uchta qavatdan iborat bo'lib, qadimiy me'moriy yodgorliklar uslubida, an'anaviy dome va milliy ornamentlar bilan bezatilgan fasadga ega. Kompleksning to'rt tomonida 34 metr balandlikdagi portal o'rnatilgan, markaziy dome esa 65 metr balandlikka yetadi.
Markazda Qur’on zali joylashadi, bu yerda islom olamining bebaho muqaddas yodgoriysi – eng qadimgi Mus'haf Usmon saqlanadi. Shuningdek, Samaridlar, Qoraxoniylar, Xorazmshohlar, O'zbekxon, Temuriylar va boshqa tarixiy sulolalarning davrlarida yaratilgan muqaddas kitobning nusxalari, qadimiy o'zbek tiliga tarjimalari, shuningdek, butun dunyodan kelgan noyob qo'lyozma Qur’on nusxalari taqdim etiladi.
«Ko'plab kitoblar, qadimiy qo'lyozmalar, noyob ma'lumotlar va san'at asarlari, bizning boy va o'ziga xos merosimizga tegishli bo'lgan, turli mamlakatlarga tarqalgan va uzoq vaqt davomida bizga noma'lum bo'lib qolgan. Ushbu markaz orqali biz tarixni o'rganishda katta qadamlar qo'yganimizni, yangi manbalarni aniqlaganimizni» – ta'kidlab o'tdi mamlakat rahbari.
Davlat rahbari «ularni faqat o'tmish yodgorliklari sifatida saqlash emas, balki faol ilmiy aylanishga kiritish, fuqarolarga, ayniqsa, yoshlar uchun tushunarli shaklda yetkazish va jahon jamoatchiligiga keng taqdim etish muhimdir» deb ta'kidladi.
Kompleksda «Islomdan oldingi tsivilizatsiyalar», «Birinchi Uyg'onish davri», «Ikkinchi Uyg'onish davri», «XX asrda O'zbekiston» va «Yangi O'zbekiston – yangi Uyg'onish» bo'limlari tashkil etiladi. Ushbu davrlarning tarixi turli artefaktlar, qo'lyozma manbalar, fotosuratlar va multimedia texnologiyalari orqali taqdim etiladi.
Ushbu markaz yetakchi xalqaro ilmiy tashkilotlar, jumladan, UNESCO va ICESCO bilan faol hamkorlik qiladi. Toshkent va Samarqandda 2024 yil avgustida «Buyuk ajdodlarning merosi – Uchinchi Uyg'onish asosidir» mavzusiga bag'ishlangan VIII Xalqaro kongress o'tkazildi. Kongressda 35 mamlakatdan 200 ga yaqin olim yig'ildi va uning doirasida markazning kelajakdagi rivojlanishi uchun qimmatli g'oyalar taklif qilindi.