O'zbekiston atom erasi arafasida: birinchi AESni ishga tushirish uchun tayyorgarlik

Markaziy Osiyoda yangi energetika gorizontlarini ochayotgan kichik atom stantsiyasi loyihasi

O'zbekiston o'z birinchi atom elektr stantsiyasini ishga tushirish tarixiy voqeasi arafasida turibdi. Bir necha yil oldin uzoq kelajak sifatida ko'ringan ushbu loyiha hozir real kontuilarga ega. O'zbekiston Atom Energetikasi Agentligi (O'zAton) bu maqsadga erishish uchun faol tayyorgarlik ko'rmoqda, bu loyiha mamlakat energetika muammolarini hal qilishdan tashqari, uni yangi texnologik darajaga olib chiqishini va'da qilmoqda

Loyiha haqida asosiy faktlar:

• Stantsiya turi: Kichik quvvatli atom stantsiyasi (KSAS)
• Reaktorlar soni: 6
• Har bir reaktorning quvvati: 55 MVt
• Umumiy o'rnatilgan quvvat: 330 MVt
• Birinchi reaktorni ishga tushirish rejali muddati: 5 yildan so'ng

"Biz O'zbekiston energetikasida yangi davr arafasidamiz. Ushbu loyiha mamlakat uchun faqat toza energiya ta'minlamaydi, balki yuqori texnologiyalar rivojlanishining turtki bo'ladi", - dedi O'zAton direktori Azim Axmedxo'jatv yaqinda MAGATnng vakillari bilan uchrashuvda.

Loyiha Rossiya davlat korporatsiyasi "Rosatom" bilan hamkorlikda va Atom Energetikasi bo'yicha Xalqaro Agentligining (MAGATE) diqqat-e'tiborida amalga oshirilmoqda. O'zAton vakillari va MAGATE vakillari Vena shahrida o'tkazgan yaqindagi uchrashuvlar barcha tomonlarning xavfsizlik bo'yicha eng yuqori standartlarga rioya qilishini tasdiqladi. Muzokara jarayoni haqida batafsil ma'lumotni rasmiy veb-saytda topish mumkin.

Loyihaning o'ziga xos xususiyatlari:

1. Modul konstruktsiyasi: Stantsiya 6 ta alohida reaktordan tashkil topadi, bu uning ishonchliligi va ishlatish mosligi darajasini oshiradi.
2. Innovatsion texnologiya: Atom muzlatgichlarda qo'llaniladigan RITM-200N reaktorlari ishlatiladi.
3. Ekologik toza: KSAS an'anaviy elektr stansiyalariga nisbatan CO2 chiqindilari sezilarli darajada kamayishini ta'minlaydi.

Stantsiyani qurish bu yozda Jizzax viloyati Farish tumanidagi Tuzkon ko'lining yaqinida boshlashlari rejalashtirilmoqda. Rejaga ko'ra, har olti oyda yangi bir reaktor ishga tushiriladi, barcha olti blok 2032 yilga qadar to'liq ishga tushiriladi.

Loyihaning muhim jihati - mahalliy ishlab chiqarishni keng ko'lamda jalb qilishdan iborat. 

"Biz mahalliy korxonalar va mutaxassislarni maksimal darajada jalb qilishni rejalashtirmoqdamiz, bu O'zbekistonda sanoat va fan rivojlanishiga kuchli turtki beradi", - dedi AES qurilishi direksiyasi vakili.

Loyihaning moliyaviy tafsilotlari maxfiy qolmoqda, lekin ma'lum bo'lishicha, moliyalashtirishni O'zbekiston tomonidan Rossiya davlat krediti jalb qilmasdan amalga oshiriladi. Bu O'zbekistonning maqsadlari jiddiyligini va o'z energetik kelajagiga investitsiya qilishga tayyorligini aks ettiradi.

O'zbekistondagi KSAS'ni ishga tushirish - bu faqat yangi elektr stantsiyasini qurish emas. Bu - Markaziy Osiyo energetikasini o'zgartirishi va energiya mustaqilligiga va ekologik toza energetikaga intilayotgan boshqa rivojlanayotgan mamlakatlar uchun namuna bo'lib xizmat qilishi mumkin bo'lgan kelajakka qarab qo'yilgan qadam.